بزرگ‌ترین فرش دست‌باف تمام ابریشم ۴۵تایی در روستای ورپشت با سرپرستی خانم رحیمی

در تازه‌ترین تصاویر دریافت‌شده از یک کارگاه قالیبافی ورپشت، صحنه‌ای دیده می‌شود که هم برای شناخت هویت فرهنگی این روستا ضروری است و هم بیانگر استمرار یکی از اصیل‌ترین حرفه‌های بومی این منطقه. در این تصاویر، گروهی از بانوان هنرمند ورپشتی، در فضایی آرام، منظم و کاملاً سنتی، بر پشت دار قالی نشسته‌اند و بزرگ‌ترین فرش تمام ابریشم ۴۵ تایی (۴۵۰۰ گره ) را با سرپنجه‌هایی چیره‌دست گره می‌زنند. سرپرستی این گروه بر عهده خانم رحیمی است؛ فردی که در جامعه قالیبافان ورپشت به دقت، وسواس حرفه‌ای و سال‌ها تجربه شناخته می‌شود.

توصیف صحنه‌ها و جزئیات فنی بر اساس تصاویر

در بخش نخست تصویر، ردیفی منظم از قالیبافان دیده می‌شود که پشت به دار بلند نشسته‌اند. نور طبیعی که از پنجره‌های بالای کارگاه به داخل می‌تابد، بافت روشن ابریشم خام را برجسته‌تر می‌کند و تضاد زیبایی با تار و پودهای تیرهٔ زیراندازها ایجاد کرده است. ابزار کار، از جمله کاردک‌ها، قیچی‌ها و کاغذهای نقشه، روی زمین گسترده شده و نشان می‌دهد که کارگاه در اوج فعالیت روزانه است.

در تصویر دوم، گستره پهنِ قالی به‌صورت کامل دیده می‌شود؛ حاشیه‌های پایین که بافته شده‌اند، نقوش اسلیمی، گل‌وبوته، ترنج‌های ریز و طرح‌های ریزنقش «بهارستان» را تداعی می‌کند؛ طرح‌هایی که به لحاظ ظرافت، تنها در قالی‌های ابریشم‌نما یا تمام‌ابریشم امکان تحقق دارند. این میزان از ریزبافی، با دستگاه ۴۵تایی، نشان می‌دهد که فرش نهایی در رده کارهای فاخر و گران‌قدر قرار خواهد گرفت.

اهمیت اجتماعی–فرهنگی کارگاه ورپشت

روستای ورپشت سال‌هاست که به عنوان یکی از مراکز مهم تولید فرش در منطقه تیران و کرون شناخته می‌شود. قالیبافی در این روستا نه فقط یک حرفه، بلکه بخشی از هویت فرهنگی و معیشتی مردم است. زنان ورپشت، نسل به نسل، مهارت‌های ظریف گره‌زنی، رنگ‌شناسی و نقشه‌خوانی را منتقل کرده‌اند و کارگاه‌های خانگی و جمعی، به شکل ستون اقتصادی بسیاری از خانواده‌ها درآمده است.

وجود چنین کارگاه‌هایی – به ویژه کارگاهی که توان تولید فرش‌های تمام‌ابریشم ۴۵تایی را دارد – نشان می‌دهد که ورپشت همچنان یکی از مراکز فعال تولید فرش نفیس در غرب استان اصفهان است. فرش‌های این سطح معمولاً به بازارهای ارزشمند داخلی و گاهاً خارجی راه پیدا می‌کنند و ارزش‌افزوده بالایی برای جامعه محلی ایجاد می‌کنند.

نقش مدیریتی خانم رحیمی

سرپرستی کارگاه توسط خانم رحیمی نشانه‌ای از کارکرد کلیدی زنان در اقتصاد روستا است. مدیریت چنین پروژه‌ای نیازمند مهارت بالا در موارد زیر است:

• انتخاب نخ‌های ابریشمی با کیفیت یکسان
• تنظیم دقیق کشش دار قالی
• نظارت بر گره‌زنی یکنواخت در تمام نقطه‌ها
• کنترل نقشه و جلوگیری از خطای طراحی
• مدیریت زمان، هماهنگی با قالیبافان، و برنامه‌ریزی برای تحویل

این سطح از مهارت، کارگاه را از یک کارگاه معمولی به یک مرکز تولید اثر هنری ارتقا می‌دهد.

تحلیل فنی – چرا ۴۵تایی بودن اهمیت دارد؟

فرش ابریشم ۴۵تایی به معنای داشتن ۴۵ صدتایی است؛ یعنی ریزبافت، سبک‌وزن، ظریف و با قابلیت نمایش جزئیات بسیار پیچیده. این سطح از گره‌زنی معمولاً در رده قالی‌های ممتاز و کلکسیونی قرار می‌گیرد. وجود چنین کارگاهی در ورپشت، سطح مهارتی بالای زنان روستا را به‌خوبی نشان می‌دهد.

جمع‌بندی

تصاویر دریافت‌شده تنها یک گزارش تصویری ساده نیستند؛ بلکه گواهی تصویری از تداوم سنت‌های دیرینه، تلاش آرام و مداوم زنان روستای ورپشت، و حضور چشمگیر آنان در اقتصاد و هویت فرهنگی روستا هستند. بزرگ‌ترین فرش تمام‌ابریشم ۴۵تایی ورپشت، نه تنها یک محصول هنری، بلکه نمادی از پشتکار، مهارت و میراث زنان این سرزمین است؛ میراثی که زیر نظر خانم رحیمی با دقت و ظرافت در حال شکل‌گیری است.